Từ vụ “tử tù Hồ Duy Hải” ở Việt Nam nhìn về vụ “cậu bé George Junius” và “phiên tòa thế kỷ O. J. Simpson” của nước Mỹ - Bảo vệ những nguyên tắc của thủ tục Tố tụng hình sự

 Từ vụ “tử tù Hồ Duy Hải” ở Việt Nam nhìn về vụ “cậu bé George Junius” và “phiên tòa thế kỷ O. J. Simpson” của nước Mỹ - Bảo vệ những nguyên tắc của thủ tục Tố tụng hình sự (luatkienviet.com)

​

Nội dung

1. Lời dẫn nhập
2. Cậu Bé George Junius ở Nước Mỹ Năm 1944 – Bản Án Khắc Phục Muộn Màng
3. O. J. Simpson: Phiên tòa thế kỉ và sự khẳng định tầm quan trọng của thủ tục tố tụng
4. Những đúc kết qua ba vụ án 
5. Nguồn tham khảo

Lời dẫn nhập

Đối với một vụ án hình sự có được kết tội bị cáo (luật nội dung) khi có sự vi phạm thủ tục trong quá trình điều tra, xét xử (luật hình thức) hay không?

Tại Việt Nam dư luận và những người làm trong hệ thống tư pháp đang đặc biệt quan tâm tới vụ án của tử tù Hồ Duy Hải. Trong vụ án này, các cấp tòa án của Việt Nam đều tuyên bị cáo Hải có tội và bị tử hình khi mà quá trình điều tra, truy tố xảy ra nhiều sai phạm về thủ tục, các chứng cứ kết luận khá mơ hồ và không thu thập được chứng cứ, hung khí trực tiếp. Với câu kết luận của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao gây nhiều phản ứng: "Tuy có sai sót trong quá trình điều tra, tố tụng, nhưng không làm thay đổi bản chất vụ án".

Xung quanh vụ án này đã có nhiều phân tích của giới học thuật, luật sư cho đến người thi hành pháp luật trong cơ quan nhà nước. Thế nên tác giả không có ý định phân tích thêm đối với vụ án này. Tuy nhiên vụ tranh cãi xoay quanh vấn đề có được kết tội bị cáo (luật nội dung) khi có sự vi phạm thủ tục trong quá trình điều tra, xét xử (luật hình thức) hay không?. Thế nên việc tìm hiểu những vụ án tương tự ở nước khác sẽ cho ta thêm những góc nhìn, kinh nghiệm và bài học quý giá.

Trong quá trình tìm hiểu vụ án này, tác giả biết đến hai vụ án hình sự ở Mỹ có những tình tiết, vấn đề tương tự vụ án Hồ Duy Hải như: mỗi vụ đều có 2 người bị giết; có những vấn đề vi phạm thủ tục của việc điều tra, kết án; đã có những bằng chứng chống lại bị can nhưng khá mơ hồ hoặc được thu thập không đúng...Đó là vụ cậu bé George Junius vào năm 1944 và vụ Vụ án giết người O. J. Simpson năm 1994. Mặc dù kết cục của hai bị cáo trong hai vụ án này là khác nhau, nhưng sau cùng, hệ thống tòa án của nước Mỹ đã ban hành những phán quyết tương đối giống nhau để khắc phục lại sai lầm trước đây. Qua đó cho thấy trải qua thời gian thì vị trí ngày càng quan trọng của luật tố tụng trong hệ thống tư pháp và sự hoàn thiện, nhất quán trong quan điểm xử lý của các thẩm phán, bồi thẩm đoàn ở Hoa Kỳ.